Woda bierze udział we wszystkich procesach fizjologicznych, stymuluje łaknienie, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Hodowcy często skupiają się na zapewnieniu jak najlepszej jakości paszy, jednak często zapominają, że to woda jest najważniejszym składnikiem żywieniowym. Wszelkiego rodzaju dodatki, które stosujemy w paszy w celu poprawienia jej strawności, stymulujące apetyt i przyrosty, zapobiegające chorobom – działają w środowisku wodnym. Niedobór wody lub jej zła jakość mogą zaburzać te procesy.
Dostępność
- Każde zwierzę musi mieć nieograniczony dostęp do czystej wody od pierwszych dni życia!!!
- Prosięta ssące powinny mieć dostęp do wody już w pierwszej dobie życia. Wykazano, że dzięki temu lepiej przyrastają i są zdrowsze. Młodsze prosięta najchętniej pobierają wodę z miseczek ( ważne jest regularne wymienianie wody, bo szybko ją brudzą ), starsze uczą się pić z poideł. Istotne jest, żeby zredukować ciśnienie w poidłach, ponieważ maluchy mogą mieć za mało siły, żeby odblokować poidło.
- Warchlakom i tucznikom trzeba zapewnić jedno poidło na 12-15 szt. Jeśli będzie ich mniej, to zwierzęta będą miedzy sobą konkurować o dostęp do poideł. Będzie to skutkowało niepotrzebnym stresem i niższym pobraniem wody, z kolei niższe pobranie wody obniża pobranie paszy i przyrosty. Ograniczona dostępność wody może przyczyniać się do występowania biegunek czy krwotocznego zespołu jelitowego
- Do liczby poideł nie doliczamy poideł wbudowanych w karmnikach. Świnie używają ich głównie do zraszania paszy, a nie do picia. Poza tym tucznik pobierający paszę blokuje dostęp do poidła w karmniku, innym zwierzętom.
- Nie bez znaczenia jest również to, na jakiej wysokości zamontowane jest poidło. Gdy będzie za wysoko – zwierzęta najzwyczajniej do niego nie dosięgną, gdy zbyt nisko, będzie im niewygodnie.
Przepływ wody
- Równie ważny, jak ilość poideł, jest przepływ wody. Świnia pije wodę z poidła określoną ilość czasu. Im większy przepływ, tym więcej się napije. Poidła dla prosiąt powinny mieć przepływ 0,5-0,7 l/min, dla warchlaków ok. 1 litr/min, dla tuczników i loch prośnych 1,5-1,8 l/min, a dla loch karmiących 2,5 l/min.
Ciśnienie
- Zbyt niskie ciśnienie będzie skutkowało za małym przepływem wody i za małym jej pobraniem. Za wysokie ciśnienie może utrudniać zwierzętom uruchomienie poidła, a zbyt silny strumień wody uderzając świnię w tarczę ryjową może ją odstraszać i zniechęcać do korzystania z poidła.
Rodzaj poidła
- Najczęściej stosujemy poidła smoczkowe i miseczkowe. Główną zaletą tych pierwszych jest łatwe utrzymanie higieny oraz to, że odpowiadają naturalnemu instynktowi ssania. Poidła miseczkowe znacząco ograniczają straty wody i są łatwiej rozpoznawane przez zwierzęta jako źródło wody, jednak o wiele szybciej się brudzą.
- U loch bardzo popularne są poidła samopoziomujące. Jedno poidło jest w stanie obsłużyć do 10 loch, co mocno ogranicza ilość rur koniecznych do montażu i obniża koszt. W tym systemie lochy pobierają więcej wody.
- Bardzo prostym rozwiązaniem dla prosiąt ssących są tzw. poidła zbiornikowe. Zbudowane są one ze stelaża, plastikowego zbiornika, miseczki i zaworka dozującego wodę. Prosięta o wiele łatwiej uczą się pić z poideł tego rodzaju niż z urządzeń miseczkowych czy smoczkowych.
Jakość
- Woda dla świń musi spełniać takie same parametry, jak woda pitna dla ludzi, tzn. nie może być skażona bakteriami czy grzybami, nie może zawierać substancji organicznych i metali ciężkich. Czysta woda powinna mieć pH 6,5-7,5, ale można stosować zakwaszacze do wody.
- Coraz częściej zwraca się uwagę na czyszczenie i dezynfekcję systemów pojenia. Wewnątrz rur z wodą tworzą się osady, które łatwo kolonizowane są przez bakterie tzw biofilm. Może on niekorzystnie wpływać na jakość wody. Z tego powodu zaleca się regularnie czyścić linie pojenia kwasem mrówkowym lub preparatami specjalnie to tego przeznaczonymi.
Chcąc uzyskać optymalne pobranie wody musimy zrozumieć, że to my musimy dostosować warunki do potrzeb i behawioru zwierząt, a nie na odwrót.
Im bardziej się postaramy, żeby zwierzęta czuły się komfortowo, tym lepsze wyniki uzyskamy.
