Chlamydioza bydła jest znaną od wielu lat chorobą wywoływaną przez bakterie gram ujemne. Głównymi, chorobotwórczymi dla bydła gatunkami chlamydii są:
• Chlamydia abortus
• Chlamydia pecorum
• Chlamydia psittaci
• Zakażenia mają najczęściej charakter mieszany.
W stadach objętych zakażeniem najczęściej dochodzi do zaburzeń w rozrodzie, które manifestują się poronieniami oraz zapalenie dróg rodnych. Do poronień dochodzi około 7 miesiąca ciąży. Ronienia nie są poprzedzone pogorszeniem samopoczucia samic, a poronione płody nie wykazują specyficznych zmian patologicznych w obrębie swojej budowy/wyglądu. Ronienia połączone są z ropno-krwawym wypływem z dróg rodnych, który jest związany ze zmianami nekrotycznymi, złuszczaniem nabłonka macicy i zapaleniem łożyska. W przypadku chlamydii liczba roniących krów w stadzie może osiągać nawet 60%. Wysoki odsetek poronień najczęściej spotyka się w stadach nowo zainfekowanych, natomiast w stadach endemicznych utrzymuje się on na poziomie 5-15%. Każde nowe poronienie powoduje wzrost form inwazyjnych bakterii w środowisku, które utrzymują się w nim nawet do kilku miesięcy. Największe siewstwo bakterii utrzymuje się 2 tygodnie po poronieniu. Najczęstszą drogą zakażenia jest kontakt z kałem nosicieli, jednak znaczącą rolę w transmisji chlamydii mają poronione płody i łożyska.
Chlamydia nie dotyczy tylko dorosłych osobników. W stadach objętych tą chorobą obserwuje się rodzenie słabych cieląt, które często padają do kilku dni po porodzie. Cielęta ze stad objętych chalmydią mogą przyrastać o 40% wolniej, w stosunku do cieląt ze stad wolnych od choroby lub objętych profilaktyką. Rodzenie słabych cieląt jest wynikiem uszkodzenia przez bakterie łożyska i upośledzenia jego funkcji. U buhajów obserwuje się zapalenie najądrzy i gruczołów pęcherzykowych. Sporadycznie chalmydie mogą powodować zapalenie rogówki, stawów, mózgu i rdzenia oraz zapalenie płuc.
Leczenie chlamydii jest długotrwałe i kosztowne. Wykorzystuje się terapię z zastosowaniem antybiotyków z grup: tetracyklin, makrolidów i fluorochinolonów, która powoduje złagodzenie objawów klinicznych, ale nie likwiduje siewstwa patogenu.
Jak walczyć z chlamydiom:
- Zwierzęta wprowadzane do stada powinny być przebadane pod kątem tej jednostki chorobowej oraz poddane kwarantannie. Cielęta należy odseparować od matek, gdyż to one są głównym źródłem zakażenia dla cieląt.
- Monitoring i badanie buhajów, zwłaszcza u bydła mięsnego.
- Diagnostyka przyczyn poronień.
- Poprawa higieny – szybkie usuwanie martwych płodów i łożysk; prowadzenie dezynfekcji boksów, sprzętu i ściółki.
Szczepienia:
Obecnie na polskim rynku nie ma szczepionek zarejestrowanych do stosowania u bydła. Jednak dzięki kaskadzie farmakologicznej istnieje możliwość wprowadzenia szczepień przeciwko chlamydii. Dzięki nim uzyskuje się wysoką redukcję objawów klinicznych u zwierząt ciężarnych oraz spadek siewstwa patogenu.
PAMIĘTAJ ! Chlamydia jest zoonozą, która powoduje u ludzi objawy grypopodobne, a u kobiet ciężarnych powoduje poronienia. Szczepiąc swoje stado, dbasz także o swoje zdrowie.
lek.wet. Katarzyna Konieczny, GlobalWet Szczekociny